Toàn cảnh Hội thảo

Trong những năm gần đây, UBND tỉnh giao cho Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh phối hợp với các đơn vị, địa phương, nhà trường trong tỉnh phối hợp với Viện PHAD triển khai đề tài “Nghiên cứu ứng dụng hoàn thiện mô hình nhà tiêu sinh học không dùng nước phục vụ các điểm dân cư tập trung tại vùng khan hiếm nước của tỉnh”; và xây dựng mô hình thí điểm về “cấp nước sạch và nước uống trực tiếp hay gọi là mô hình nước uống học đường” do Viện PHAD và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ tài trợ. Với công nghệ tiên tiến được áp dụng xử lý nguồn nước đầu vào công nghệ thẩm thấu ngược kết hợp với công nghệ khử trùng nước đầu vào bằng Cloramin B, diệt khuẩn bằng tia cực tím nhằm tiêu diệt toàn bộ các loại vi khuẩn, vi rút, nấm mốc gây hại và loại bỏ được các chất cặn bẩn, độc tố kim loại nặng như: Chì, thủy ngân, thuốc trừ sâu, Asen, chất phóng xạ để tạo ra nước tinh khiết, vô trùng. Dự án được thực hiện theo nguyên tắc: Nhà tài trợ hỗ trợ 80% kinh phí mua sắm, lắp đặt hệ thống thiết bị, hỗ trợ chuyên gia kỹ thuật; nhà trường, địa phương thực hiện vốn đối ứng 20% đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng lắp đặt hệ thống, hàng rào bảo vệ công trình.

Quá trình triển khai thành công 2 mô hình/dự án thí điểm trên địa bàn tỉnh, gồm: “6 nhà tiêu sinh học không dùng nước” và “7 hệ thống xử lý cấp nước sạch và nước uống học đường” tại 7 đơn vị nhà trường trên địa bàn tỉnh là cơ sở khoa học để áp dụng nhân rộng mô hình nhằm cung cấp nước sạch, bảo đảm vệ sinh môi trường, cải thiện điều kiện sống, tăng cường sức khỏe cho học sinh, cán bộ, giáo viên và cộng đồng dân cư trong vùng, góp phần phát triển bền vững, giữ gìn danh hiệu Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn.

Tại hội thảo, các đại biểu, nhà khoa học đã tập trung thảo luận và đề xuất các giải pháp nhân rộng mô hình như: (1) Tiếp tục hoàn thiện thiết bị, công nghệ, nghiên cứu, sản xuất, chế tạo các thiết bị, thành phần có sẵn tại địa phương để giảm giá thành; (2) Tỉnh cần giao cho các ngành chức năng tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch đầu tư mở rộng mô hình nhà tiêu sinh học không dùng nước ở các điểm du lịch, điểm trường khan hiếm nước; căn cứ vào thực trạng và nhu cầu tiếp cận nước sạch, vệ sinh môi trường; công tác quản lý, vận hành hệ thống cấp nước sạch uống trực tiếp để làm cơ sở đầu tư nhân rộng; (3) các cấp, ngành, đơn vị nhà trường cần chủ động kế hoạch về tài chính, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát mô hình, chủ động bảo hành, bảo trì để hệ thống hoạt động hiệu quả, dự án bền lâu…

Cao Hồng Kỳ, Liên hiệp Hội Hà Giang.