Báo cáo tham luận nêu rõ, Liên hiệp Hội Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam, có nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết và phát huy tiềm năng của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong và ngoài nước. Là một thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn gắn liền với chương trình hành động của  Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ Việt Nam), đã đạt được một số kết quả nổi bật, đó là:

1. Vận động, đoàn kết, tổ chức cho trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam thực hiện theo đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tập hợp các hội thành viên từ trung ương tới các địa phương, đặc biệt quan tâm đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng phù hợp với đối tượng trí thức, nhằm giúp trí thức nhận thức sâu sắc trách nhiệm của mình đối với đất nước và dân tộc, phát huy tính sáng tạo và tinh thần hợp tác trong hoạt động khoa học và công nghệ.

Một trong những nhiệm vụ hàng đầu của Liên hiệp Hội Việt Nam là đề xuất, tham mưu cho Đảng và Nhà nước những vấn đề lớn về chủ trương, chính sách phát triển đất nước, nhất là về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, chính sách đối với trí thức. Để thực hiện nhiệm vụ này, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tổ chức nhiều diễn đàn khoa học, tạo điều kiện để anh chị em trí thức thẳng thắn góp ý kiến về những những vấn đề quan trọng có liên quan đến sự phát triển của đất nước. Đặc biệt, Liên hiệp hội Việt Nam đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến xây xây dựng các Chương trình, Nghị quyết của Đảng về công tác dân vận, công tác trí thức.

2. Liên hiệp Hội Việt Nam phát huy vai trò thành viên của MTTQ Việt Nam, luôn luôn tích cực và chủ động hưởng ứng các hoạt động do Mặt trận phát động, như hưởng ứng việc “học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, tham gia phong trào xóa đói, giảm nghèo, ủng hộ đồng bào bị bão lụt, xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở. Liên hiệp Hội Việt Nam đã tham gia hiệp y với MTTQ Việt Nam giới thiệu các nhà khoa học để bầu vào Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

Liên hiệp hội Việt Nam đã kí kết và thực hiện các thoả thuận hợp tác với nhiều Bộ, ban ngành, đoàn thể, tổ chức ở trung ương và các địa phương để triển khai các nhiệm vụ, chương trình, dự án, các đề tài nghiên cứu khoa học nhằm đưa nhanh tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống.

Hàng năm, Liên hiệp Hội Việt Nam còn phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Trung ương Đoàn thành niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học và công nghệ Việt Nam, tổ chức Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc và Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc. Các hoạt động này đã góp phần quan trọng vào việc tôn vinh những tập thể cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động sáng tạo khoa học và công nghệ.

3. Về công tác tập hợp đoàn kết trí thức và phát triển hội viên. Thông qua nhiều hình thức phong phú và đa dạng, Liên hiệp Hội Việt Nam đã có nhiều cố gắng để đoàn kết, tập hợp đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam ở trong và ngoài nước, tạo điều kiện cho trí thức đóng góp vào sự nghiệp xây dựng đất nước. Liên hiệp Hội Việt Nam đã tích cực vận động thành lập và phát triển các tổ chức trong phạm vi cả nước. Tính đến nay, đã có 139 hội thành viên, bao gồm 62 Liên hiệp các Hội KH&KT ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 77 hội ngành toàn quốc. Ngoài ra còn có trên 600 tổ chức khoa học và công nghệ. Tổng cộng, các tổ chức thành viên của Liên hiệp Hội Việt Nam đã tập hợp được khoảng trên 2,3 triệu hội viên, trong số đó có gần 1/3 trí thức cả nước. 

4. Đẩy mạnh hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội. Bên cạnh việc truyền bá kiến thức khoa học và công nghệ, áp dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống. Một thế mạnh khác của Liên hiệp Hội Việt Nam là tư vấn, phản biện và giám định xã hội nhằm phản ánh trung thực, khách quan ý kiến của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong việc xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước và các chương trình, dự án lớn về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, kinh tế-xã hội trước khi cấp có thẩm quyền quyết định.

Liên hiệp Hội Việt Nam thường xuyên tổ chức cho các nhà khoa học và các chuyên gia đóng góp ý kiến vào các chương trình, dự án đầu tư trọng điểm mà dư luận xã hội quan tâm. Hoạt động này là một kênh quan trọng và đáng tin cậy để cung cấp những ý kiến trung thực, khách quan và dựa trên cơ sở khoa học cho các Bộ, ngành trong quá trình xem xét phê duyệt các chương trình, dự án đầu tư. Nhiều ý kiến đóng góp đã được các cơ quan có thẩm quyền tiếp thu, việc làm này đã được lãnh đạo Đảng và Nhà nước đánh giá cao.

Báo cáo tham luận tại Đại hội, GS.TSKH. Đặng Vũ Minh, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam thay mặt Liên hiệp Hội Việt Nam đã có một số đề xuất, kiến nghị với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đó là:

Thứ nhất, Liên hiệp Hội Việt Nam rất mong muốn trong những năm tới sẽ được  MTTQ Việt Nam quan tâm và tạo điều kiện có thể tham gia tích cực hơn nữa vào các hoạt động của MTTQ Việt Nam, đồng thời đề nghị trong nhiệm kỳ sắp tới xem xét và giới thiệu thêm các trí thức có uy tín là đại diện của Liên hiệp Hội Việt Nam tham gia vào Ủy ban Trung ương MTTQ, nhằm tạo điều kiện cho đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ đóng góp ý kiến cho sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc.

Thứ hai, với vai trò và uy tín của mình, đề nghị MTTQ Việt Nam kiến nghị với các Bộ, ngành Trung ương sớm thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta đối với Liên hiệp Hội Việt Nam nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để Liên hiệp Hội Việt Nam có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

Thứ ba, Liên hiệp Hội Việt Nam có thế mạnh và có kinh nghiệm trong việc tư vấn, phản biện và giám định xã hội. Vì vậy, rất mong nhận được sự chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ của MTTQ Việt Nam trong hoạt động giám sát và phản biện xã hội nhằm thực hiện tốt vai trò giám sát xã hội của các tổ chức thành viên trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Cao Hồng  Kỳ, PCT thường trực Liên hiệp hội Hà Giang biên tập từ nguồn vusta.vn.