Thực hiện chức năng tư vấn phản biện và giám định xã hội và chương trình công tác của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh năm 2016. Trong đó có nội dung: "Nghiên cứu, đánh giá tình hình trồng rừng thay thế trong các dự án phát triển chuyển đổi mục đích sử dụng rừng ở tỉnh Hà Giang và nghiên cứu điển hình tại xã Thuận Hòa, huyện Vị Xuyên", ngày 30 tháng 6 vừa qua, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hà Giang đã phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Thuận Hòa, huyện Vị xuyên tổ chức Hội nghị hội thảo khoa học "Kết quả nghiên cứu tình hình trồng rừng thay thế tỉnh Hà Giang và điển hình xã Thuận Hòa".
Quang cảnh Hội thảo khoa học kết quả nghiên cứu trồng rừng thay thế tại xã Thuận Hòa
Chủ trì Hội thảo có đồng chí Cao Hồng Kỳ, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hà Giang. Tham dự hội nghị còn có 25 đại biểu là lãnh đạo, chuyên viên các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Nông nghiệp và Phát triển Nông; Tài nguyên và Môi trường; đại diên UBND huyện Vị xuyên; trưởng thôn bản và các cán bộ chủ chốt UBND xã Thuận Hòa, huyện Vị Xuyên.
Hội thảo lần này nhằm chia sẻ kết quả nghiên cứu nhỏ: "Đánh giá tình hình trồng rừng thay thế trong các dự án phát triển chuyển đổi mục đích sử dụng rừng ở tỉnh Hà Giang và nghiên cứu điển hình tại xã Thuận Hòa" do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hà Giang phối hợp với Trung tâm Con người và Thiên nhiên (Pannuture) thực hiện đầu năm 2016 tại Hà Giang. Bên cạnh đó, thảo luận các giải pháp tăng cường công tác quản lý về trồng rừng thay thế (TRTT), làm cơ sở vận động chính sách thúc đẩy công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại địa phương.
Theo kết quả nghiên cứu, tổng diện tích phải TRTT tỉnh Hà Giang giai đoạn 2014-2015 là 1.347,56 ha, gồm 13 dự án xây dựng thủy điện; 26 dự án khai khai thác, chế biến khoáng sản và 01 dự án thuộc lĩnh vực khác. Tính đến thời điểm 31.12.2015, các doanh nghiệp có trách nhiệm TRTT mới trồng được 389,93ha/1347,56ha, đạt 28,9% so với kế hoạch giao. Nghiên cứu trường hợp tại xã Thuận Hòa, huyện Vị Xuyên có 48,15 ha phải thực hiện TRTT. Bao gồm: Công ty cổ phần thủy điện Thuận Hòa 19,95 ha; Công ty TNHH Vũ Trung Tín: 28,2 ha. Tính đến thời điểm 30.6.2016 chỉ có Công ty cổ phần thủy điện Thuận Hòa tổ chức TRTT được 13,0 ha, đạt 27% so với kế hoạch phải TRTT tại xã Thuận Hòa. Công ty TNHH Vũ Trung Tín, mặc dù phương án TRTT đã được UBND tỉnh Hà Giang duyệt từ năm 2014 nhưng đơn vị này vẫn chưa tổ chức TRTT theo quy định.
Tham luận của các đại biểu tại Hội thảo
Phát biểu tại hội thảo, các đại biểu đã đồng tình với kết quả nghiên cứu của dự án và đồng tình với đánh giá: thời gian qua, công tác chỉ đạo triển khai TRTT đã được tỉnh Hà Giang quan tâm, các sở, ngành liên quan vào cuộc. Quá trình tổ chức triển khai thực hiện, cơ quan nhà nước liên quan đến bảo vệ và phát triển rừng từ tỉnh xuống cơ sở đã có những nỗ lực trong việc rà soát đối tượng, diện tích phải TRTT; hướng dẫn các chủ dự án lập phương án TRTT, tổ chức thẩm định, phê duyệt phương án TRTT và đôn đốc tổ chức thực hiện; một số chủ dự án đã đã có ý thức, trách nhiệm cao trong việc chấp hành tốt các quy định của nhà nước liên quan đến TRTT. Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp phải TRTT chưa chấp hành nghiêm túc các quy định về TRTT. Các nguyên nhân được ghi nhận là do: (1) Thiếu chế tài, hướng dẫn xử lý đối những chủ dự án không chấp hành chưa nghiêm túc các quy định về TRTT (như không trồng rừng hoặc lập phương án TRTT, chậm nộp tiền ủy thác TRTT, đặc biệt đối với doanh nghiệp khai thác khoáng sản dừng hoạt động); (2) Công tác phối hợp đôn đốc kiểm tra trồng rừng thay thế của các các cơ quan quản lý liên quan còn chưa thường xuyên và chưa làm rõ trách nhiệm; (3) vì mục tiêu lợi nhận mà một số chủ dự án phải trồng rừng thay thế đã coi nhẹ trách nhiệm, nghĩa vụ TRTT... Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác khoáng sản, sản xuất cầm chừng, sản phẩm khai thác không tiêu thụ được, dẫn đến tạm dừng hoạt động hoặc chuyển nhượng công ty, thay đổi trụ sở... nên việc đôn đốc thực hiện nghĩa vụ TRTT gặp nhiều khó khăn.
Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Cao Hồng Kỳ, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh đã ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến tham gia tại Hội thảo. Đồng thời yêu cầu nhóm nghiên cứu tiếp thu ý kiến, chỉnh sửa báo cáo kết quả nghiên cứu làm cơ sở đưa ra các khuyến nghị giải pháp mang tính khoa học, vận động chính sách giúp các cơ quan quản lý nhà nước có thêm luận cứ đề ra các biện pháp tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về thực thi chính sách TRTT trong các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác trong những năm tới./.
Đức Hiện